De Literatuur Van Vrijheid

De Literatuur van Vrijheid

Een vaak terugkerende vraag is wat men zou willen lezen indien men een betere visie zou hebben op het klassiek liberalisme. Dit artikel is bedoeld om daar een antwoord op te geven, waarbij we rekening hebben gehouden dat de tekst (1) vandaag de dag nog eenvoudig te lezen is, (2) en van een zo hoog mogelijke kwaliteit op het punt over te brengen. Voor alle duidelijk: al deze boeken kunnen door iedereen zonder enig probleem gelezen worden; ook als je niet de respectievelijke studierichtingen studeert die er bij vermeld zijn. De boeken of artikels waar een * bijstaat, zijn integraal online te vinden, indien men dit gewoon invoert in een zoekcomputer. Dit louter ter suggestie.

Een goed inleidend artikel is ‘Le Loi’* (vertaald als ‘the law’) van Frederique Bastiat, wat helder weergeeft wat de liberale visie is op het recht, de overheid en interactie. Een meer uitgebreid overzicht is ‘Libertarianism: A Primer’ van David Boaz, wat een algemeen overzicht van het liberalisme in al zijn facetten. De wereldwijde bestseller ‘The Road to Serfdom’ van F.A. von Hayek kan ook niet ontbreken; een nauwgezette analyse van de relatie tussen economie, democratie, totalitarisme en vrijheid komt hier aan bod. Milton Friedman zijn ‘Capitalism and Freedom’ en ‘Free to Choose’ geven allebei accuraat een gematigd pleidooi en empirisch onderbouwd pleidooi voor een meer marktgerichte samenleving. Het recentelijk uitgegeven boek ‘Realizing Freedom’ door Tom Palmer heeft ook enkele essays in waar het liberalisme op heel mooie en genuanceerde wijze wordt verdedigd.

Wie meer geïnteresseerd is in de economische kant van het liberalisme kunnen zowel ‘Economics in One Lesson’* door Henry Hazlitt en ‘Economics for Real People’* door Gene Callahan dienen om de intellectuele honger te stillen. Callahan zijn boek begint met een eerder theoretisch deel om dit daarna toe te passen op allerlei vormen van overheidsinterventionisme, terwijl Hazlitt direct begint met het analyseren van allerlei slogans en inzichten. Thomas Sowell zijn ‘Thinking beyond stage one’* is ook een heerlijk boek, omdat het duidelijk maakt dat we nooit ‘zomaar’ kunnen voorspellen wat er zal gebeuren met bepaald beleid. We moeten verder nadenken dan wat wat initieel verwachten.

Iemand die meer geïnteresseerd is in om het liberalisme te benaderen vanuit een wettelijk perspectief, kan ‘Simple Rules for a Complex World’ van Richard Epstein zeker niet missen. Dit boek geeft een duidelijke visie voor de ‘eenvoudige’ regels van het liberalisme en beargumenteert dat deze voor een groot deel volstaan om een samenleving ordelijk te laten verlopen.

Wie het meer vanuit een filosofisch perspectief wenst te bekijken, kan zeker ‘You and The State: An Introduction to Political Philosophy’ niet missen. In dit boek geeft Narveson een filosofisch overzicht van enkele theorieën en problematiseert ze ten voordele van de klassiek liberale visie op de samenleving.

Politieke wetenschappers kunnen zeker ‘A Primer in Public Choice’ van (o.a.) Tullock niet laten liggen. In dit boek wordt duidelijk gemaakt waarom de ‘public choice’ literatuur een waardevolle benadering is in de analyse van de staat. Na het lezen van dit boek zal de term ‘government failure’ u even bekend en normaal in de oren klinken als het concept ‘market failure’. Een ander goed boek voor de politiek geïnspireerde is ‘Liberty & Leviathan’ van Robert Higgs; waarin hij een analyse geeft van hoe het mogelijk is dat de overheid zoveel (nutteloze) zaken doet en zo inefficiënt werkt.

Als afsluiter geef ik u nog 2 titels mee die het klassiek liberalisme tot niet zo bekende gebieden trekken, i.e. het anarchisme. Murray Rothbard in ‘For a New Liberty’* en David Friedman in zijn ‘Machinery of Freedom’* beargumenteren beide - op complementaire wijze - dat we de belangrijke kenmerken van het klassiek liberalisme (pluralisme, eigendom, contract, gelimiteerde overheid, etc.) zonder al te veel problemen conceptueel logisch kunnen doortrekken naar een samenleving zonder monopolie op geweld. Hun argumenten daarvoor kan je terugvinden in de respectievelijke werken.

Het is duidelijk dat er in het algemeen te veel goede boeken zijn om allemaal te vermelden. In het algemeen kunnen de auteurs Ludwig von Mises, Friedrich von Hayek, Murray Rothbard, Milton Friedman, David Friedman, Thomas Sowell, Anthony De Jasay, Bertrand De Jouvenel, David Boaz, David T. Beito, Tom Palmer, Richard Epstein, Henry Hazlitt, Hans-Hermann Hoppe, Robert Higgs, Johan Norberg, Israël Kirzner en nog zoveel meer. We hebben hier enkele boeken kort voorgesteld. Hopelijk kan het u interesseren om er iets mee te doen.