Marx Principles of Communism (deel 2)

Voortgaan op deel 1, van een bespreking van deze tekst van Marx. Vanaf puntje 20.

Wat zullen de gevolgen zijn van het ultieme verdwijnen van private eigendom?

1. Society will take all forces of production and means of commerce, as well as the exchange and distribution of products, out of the hands of private capitalists and will manage them in accordance with a plan based on the availability of resources and the needs of the whole society. In this way, most important of all, the evil consequences which are now associated with the conduct of big industry will be abolished.
   
   => Allemaal heel leuk: maar hoe ga je dat plan opstellen? Welke mechanismen gaan hier bij een rol spelen? Hoe ga je er voor zorgen dat je creëert wat mensen willen, gegeven de oppurtuniteitskost van alle middelen?
   
   
2. There will be no more crises; the expanded production, which for the present order of society is overproduction and hence a prevailing cause of misery, will then be insufficient and in need of being expanded much further. Instead of generating misery, overproduction will reach beyond the elementary requirements of society to assure the satisfaction of the needs of all; it will create new needs and, at the same time, the means of satisfying them.
   
   => Interessant: tegen het kapitalisme wordt vaak aangevoerd dat dit zorgt voor producten die mensen eigenlijk niet willen; maar alleen het feit dat ze voorhanden zijn, zorgt ervoor dat mensen deze willen. Alles wat niet voorhanden is in een primitieve staat, is dus 'niet nodig' en mag gecollectiviseerd worden (i.e. het Galbraith argument). Maar Marx had daar blijkbaar zelf niet al te veel problemen mee, zo blijkt. Bemerk ook: geen argument over de mechanismen die zullen spelen.
   
   
3. The same will be true of agriculture, which also suffers from the pressure of private property and is held back by the division of privately owned land into small parcels.
   
   
   => Hilarisch: tegen het kapitalisme wordt verweten dat het leidt naar grote latifundia's, maar blijkbaar wilt Marx dit ook. (Natuurlijk: beheerd door een gemeenschappelijk 'plan'.) De volgende keer dat een Marxist verwijt dat het kapitalisme zorgt voor centralisatie van boerderijen, kan ik hem er dus op wijzen dat dit exact is wat Marx wou. En je gaat toch niet in tegen de Grootten Marx, he?
   
   
4. (...) Education will enable young people quickly to familiarize themselves with the whole system of production and to pass from one branch of production to another in response to the needs of society or their own inclinations. (...)
   
   => Dus er zal geen arbeidsdeling meer zijn; maar iedereen zal alles kunnen zodanig dat iedereen snel - overeenkomstig het plan - kan veranderen. Ik ken nu niet al te veel van de USSR, Noord-Korea of Cuba, maar ik ben me er toch van bewust dat zij wel degelijk uitgebreide arbeidsdeling hadden.
   
   
5. But, when this happens, classes will necessarily disappear. It follows that society organized on a communist basis is incompatible with the existence of classes on the one hand, and that the very building of such a society provides the means of abolishing class differences on the other.
   
   => Dit vind ik interessant: Marx linkt het ontstaan van klassen precies aan de arbeidsdeling. Door het verdwijnen van de arbeidsdeling, verdwijnen ook de relevante klassen in de samenleving. Arbeidsdeling is dus een noodzakelijke voorwaarde voor de klassen in de samenleving: kunnen we daaruit afleiden dat de 'kapitalistische' klasse dan ook een onderdeel is van de arbeidsdeling van Marx, i.e. dus ook een onderdeel is van arbeid? (Het klopt in ieder geval dat de kapitalistische 'klasse' veroorzaakt wordt door arbeidsdeling. Daarover zal ik misschien in een latere post wel eens uitwijden.)
   
   
   Algemene conclusie van dit deel: communisme zal de hemel op aarde brengen, maar hij zwijgt wel zedig over de mechanismen die zullen spelen. Het 'plan' zal dit allemaal te weeg brengen, maar het plan moet ook in overeenstemming zijn met de wensen van mensen; wat als de mensen andere wensen hebben die uitgevoerd moeten worden in dit plan? (Niet dat dit een heel sterk argument is; je kan ook zeggen 'wat als mensen niet met elkaar in vrede willen omgaan in het liberaal anarchisme?') Maar relevanter is dat er duidelijke redenen zijn om u af te vragen in welke mate een 'plan' voor de gehele samenleving efficiënt kan zijn. Zie ook bijvoorbeeld naar de volgende stukjes, waarin hij allerlei zaken belooft die zullen gebeuren voor het gezin. Maar je moet de mechanismen conceptualiseren en beargumenteren waarom deze waarschijnlijk zijn en niet andere mechanismen. Dat lijkt mij de meest logische manier om voor iets te pleiten. (Natuurlijk moest Marx dit niet doen; hij had al bewezen dat het communisme simpelweg komt.)